Gedurende de tweede helft van de zestiende eeuw groeit het aandeel en het belang van geschriften in de Nederlandse volkstaal. Sommige van deze teksten verkondigen een levensvisie die sterk uitgaat van wat Coornhert 'het voncxken des Godlijcken Lichts' noemt: de rede, waaraan elk mens deel heeft en die elk mens in staat stelt ware kennis en een oprecht leven te krijgen. Deze auteurs leverden zo een belangrijke bijdrage aan een intellectueel en cultureel klimaat waarin later, in de zeventiende eeuw, radicale vormen van rationalisme konden ontstaan. Hun werk weerspiegelt een dynamisch mengsel van klassieke filosofie, volkstalig humanisme, verlicht christendom, intellectueel spiritualisme en pragmatische volksvroomheid. Hun uitgangspunten zijn de goedheid van de mens en de mogelijkheid van morele groei door redelijke kennis. Hun doel is het bereiken van volmaakt geluk. History, geography, and auxiliary disciplines